Το σύνδρομο του άρρωστου κτηρίου

Το Σύνδρομο του Άρρωστου Κτηρίου (sick building syndrome) ή Φαινόμενο του Ασθενούς κτηρίου, περιγράφει την πρόκληση ενοχλήσεων στην υγεία κατοίκων (ή υπαλλήλων) λόγω της εσωτερικής ρύπανσης στον χώρο διαβίωσης (ή εργασίας).

Σύμφωνα με έρευνες στην Αμερική το 30% των κτηρίων είναι “άρρωστα”, ενώ στην Ελλάδα σε έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών σε 2.000 κτήρια εντοπίστηκαν στο 70% των ελέγχων τουλάχιστον ένας ρύπος πάνω από τα ανεκτά όρια.

Τα κυριότερα συμπτώματα που προκαλεί ένα “άρρωστο” κτήριο είναι δύσπνοια, ξερόβηχας, ρινόρροια, φτέρνισμα, βράχνιασμα,ερεθισμένο δέρμα, εξάνθημα, ζαλάδα, ναυτία, πονοκέφαλο, κόπωση, σύγχυση, υπνηλία, διαταραχές του πεπτικού και λήθαργο.

Οι παράγοντες που ενοχοποιούνται είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση (διάφοροι ρύποι εισέρχονται και στον εσωτερικό αέρα), σκόνη, ακάρεα, μύκητες, μικροοργανισμοί, καπνός, βιολογικά παθογόνα και κυρίως χημικά.

1. Στα κυριότερα βιολογικά παθογόνα συγκαταλέγεται η Legionella pneumophila, ένα βακτηρίδιο που προκαλεί την Ασθένεια των Λεγεωνάριων. Τα κλιματιστικά συστήματα με ελλειπή καθαρισμό και συντήρηση είναι πραγματικά εκκολαπτήρια του βακτηριδίου, το οποίο και προκαλεί από συμπτώματα κρυολογήματος μέχρι και αναπνευστική ανεπάρκεια.

Τα κλιματιστικά αποτελούν εκκολαπτήρια για την νόσο των Λεγεωνάριων.

2. Αναφορικά με την σκόνη, το καλό ξεσκόνισμα είναι η καλύτερη λύση, ενώ ταυτόχρονα απομακρύνει ακάρεα, μικροοργανισμούς, μύκητες και στερεά σωματίδια. Κλιματιστικά συστήματα με εξωτερικά φίλτρα, βοηθούν στην μείωση των στερεών ρύπων στον χώρο λόγω του μολυσμένου αέρα των πόλεων.

Κάθε εβδομάδα ο μέσος άνθρωπος αφήνει 5 γραμμάρια νεκρά κύτταρα δέρματος στον χώρο του, το 80% από την σκόνη που βλέπετε στο φως μέσα στο σπίτι σας είναι νεκρό δέρμα της οικογένειάς σας. Ένα μέσο χρησιμοποιημένο στρώμα κρεβατιού περιέχει 100.000 - 10.000.000 ακάρεα. Το κάθε ένα από αυτά παράγει περίπου 20 κόπρανα καθημερινά στα οποία μια πρωτεΐνη προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις σε πολύ κόσμο. Το 10% του βάρους ενός μέσου μαξιλαριού σας (χρησιμοποιημένο 2 χρόνια) είναι νεκρά ακάρεα και τα κόπρανα τους.

3. Στον καπνό του τσιγάρου υπάρχουν περισσότερες από 4.000 χημικές ουσίες και αποτελείται από μείγμα στερεών σωματιδίων, οργανικών ουσιών και αερίων. Μην καπνίζετε σε εσωτερικούς χώρους και επίσης μην ξεχνάτε πως τα αποτσίγαρα διαχέουν κάποιες χημικές ουσίες στον αέρα ακόμη και ώρες μετά το σβήσιμο του τσιγάρου.
4. Μερικοί από τους συχνότερους χημικούς ρύπους και μερικά αντικείμενα στα οποία βρίσκονται:
α. Φορμαλδεΰδη:
Μοριοσανίδες/ MDF/ πεπιεσμένο ξύλο, αφρό μόνωσης, χάρτινες σακούλες, κερωμένα χαρτιά, σκληρυντικά, αδιαβροχοποιητικά, ταπετσαρίες συνθετικών υλικών, μονωτικά υλικά πίσσας ή ινών γυαλιού, έπιπλα, μοκέτες, κόλλες, ρούχα με μόνιμη τσάκιση, τσιγάρα, φυσικό αέριο, κηροζίνη, ψευδοροφές.
β. Βενζόλιο:
Χρώματα, πλαστικά, λάδια, μελάνια, απορρυπαντικά βενζίνη, φαρμακευτικά, καπνό τσιγάρου, συνθετικές ίνες.
γ. Διοξείδιο του άνθρακα.
Από την αναπνοή και καύση ορυκτών καυσίμων
δ. Μονοξείδιο του άνθρακα.
Από την ατελή καύση, τσιγάρα, τζάκια, ξυλόσομπες, μαγκάλια, κεντρικές θερμάνσεις, βιομηχανία, αυτοκίνητα, συσκευές αερίου.

Τα φυτά εκτός από το διοξείδιο του άνθρακα που χρησιμοποιούν την μέρα για την φωτοσύνθεση τους, μπορούν να καθαρίσουν τον αέρα του χώρου μας και από μια σειρά ρύπων. Ένα φυτό ανά δέκα τετραγωνικά μέτρα χώρου είναι αρκετό αν και περισσότερα θα βοηθήσουν στον ακόμη γρηγορότερο καθαρισμό του αέρα. Υπάρχουν εκατοντάδες φυτά που βοηθούν στην καλύτερη ποιότητα του αέρα. Επιλέξαμε μερικά με βάση την απόδοση στην απομάκρυνση ρύπων, την ευρέα χρήση τους ως διακοσμητικά φυτά εσωτερικών χώρων αλλά και της χαμηλής τους τιμής σε φυτώρια και ανθοπωλεία.

-Aechmea fasciata (βρoμέλια) απομακρύνει ξυλένιο και φορμαλδεΰδη
-Aloe vera (αλόη) απομακρύνει βενζόλιο
-Chamaedorea seifrizii (φοίνικας) απομακρύνει βενζόλιο και φορμαλδεΰδη
-Chlorophytum elatum (χλωρόφυτο) απομακρύνει μονοξείδιο του άνθρακα και φορμαλδεΰδη
-Dendrobium (ορχιδέες Ντεντρόμπιουμ) απομακρύνει ακετόνη, αμμωνία, χλωροφόρμιο, φορμαλδεύδη, αιθυλική ακετόνη, μεθυλική αλκοόλη και ξυλένιο
-Dracaena marginata (δρακόδεντρο) απομακρύνει βενζόλιο, τριχλωραιθυλένιο και φορμαλδεΰδη
-Euphorbia pulcherima (Ποϊνσέτια) απομακρύνει φορμαλδεΰδη
-Ficus benjamina (φίκος μπέντζαμιν) απομακρύνει φορμαλδεύδη
-Gerbera jamesonii (γκέρμπερα) απομακρύνει βενζόλιο, τριχλωραιθυλένιο, φορμαλδεΰδη
-Phalaenopsis (ορχιδέες Φαλαινόψις) απομακρύνει φορμαλδεΰδη και ξυλένιο
-Rhododendron indicum (Αζαλέα) απομακρύνει φορμαλδεΰδη

Τέλος τα περισσότερα από τα φυτά της λίστας είτε δεν ανθίζουν είτε στην περίπτωση των ορχιδέων δεν αφήνουν γύρη στον χώρο σας ώστε να είναι ασφαλέστερα για άτομα με ευαισθησία στην γύρη.

Μια ορχιδέα εκτός από διακοσμητική μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα που αναπνέετε απομακρύνοντας βλαβερά χημικά όπως η φορμαλδεΰδη η οποία και βρίσκεται σε περισσότερα πράγματα από όσα φαντάζεστε.

Να σημειωθεί δε, πως στην περίπτωση των ορχιδέων και των βρομέλιων, μιλάμε για φυτά με Όξινο Μεταβολισμό (Crassulean – φωτοσύνθεση CAM) δηλαδή λειτουργούν “ανάποδα” με τα περισσότερα φυτά και την νύχτα εισπνέουν διοξείδιο του άνθρακα (αντί να το εκπνέουν).
*Το παρόν άρθρο δεν αποτελεί ιατρική συμβουλή. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και την κοινή λογική για οποιαδήποτε πάθηση.