Paphiopedilum Maudiae

Συνοπτικά:

Φως – Ελάχιστο
Θερμοκρασία – Μέση
Ανθοφορία – Άνοιξη
Άρωμα – Όχι
Μέγεθος φυτού – Μικρό
Μέγεθος άνθους – Μεγάλο

Paphiopedilum (Παφιοπέντιλουμ) όνομα που προκύπτει από την σύνθεση του τοπονυμίου Πάφος και της λέξης πέδιλο. Το πέδιλο της Αφροδίτης της Παφίας (Κύπρος). Maudiae όνομα που δόθηκε στο φυτό από τους υβριδιστές της Charlesworth ltd. με καταχώρηση την 1/11/1900. Γονείς του φυτού είναι τα βοτανικά είδη Paphiopedilum callosum και Paphiopedilum lawrenceanum, αποτελεί δηλαδή πρωταρχικό υβρίδιο (υβρίδιο μεταξύ δύο βοτανικών ειδών).

Ανήκει στα πολύ εμπορικά υβρίδια, ειδικά λόγω της αλμπίνο μορφής του, η οποία και έχει δημιουργήσει μια ολόκληρη σχολή με δεκάδες διαφορετικά υβρίδια παρόμοιας εμφάνισης. Υπάρχει λοιπόν μια ολόκληρη κατηγορία “τύπου Maudiae” λευκοπράσινων φυτών. Η κανονική του μορφή (vinicolor) είναι και αυτή εντυπωσιακή.

Η φροντίδα του είναι ιδιαίτερα εύκολη. Ελάχιστο φως και για τις δύο περιπτώσεις με την αλμπίνο να έχει ακόμη μικρότερες απαιτήσεις. Μπορεί να μεγαλώσει αρκετά εύκολα στο κέντρο του δωματίου ή ακόμη και σε βορινό παράθυρο χωρίς καθόλου απευθείας ηλιακό φως.

Θερμοκρασίες 24-29C για τις μέρες και 15-18 C κατά την διάρκεια της νύχτας είναι ιδανικές.

Αγαπά την υγρασία και καλό είναι να μην στεγνώνουν ποτέ οι ρίζες αλλά να μην μουλιάζουν και ποτέ, γενικά καλό συχνό πότισμα λίγο πριν στεγνώσει σε υπόστρωμα με πολύ καλή αποστράγγιση.

Δημιουργεί γρήγορα συστάδες με πολλά φυτά και από το καθένα μπορεί να ανθίσει μια μόνο φορά με ένα και μοναδικό λουλούδι το οποίο διαρκεί 3-8 εβδομάδες ή και περισσότερο σε δροσερό καιρό.

 

Slc. (Cattleya) Kagaribi Dawn ‘Red Star’

Αυτή την φωτογραφία μπορείς να την κάνεις προφίλ στο facebook

Συνοπτικά:

Φως – Δυνατό
Θερμοκρασία – Μέση
Ανθοφορία – Άνοιξη
Άρωμα – Ναι
Μέγεθος φυτού – Μεσαίο
Μέγεθος άνθους – Μεσαίο

 

Sophrolaeliocattleya (Σοφρολαελιοκατλέγια) όνομα που προκύπτει από την σύνθεση των ονομάτων των ειδών που οδήγησαν στην συγκεκριμένη ομάδα υβριδίων. Συγκεκριμένα τα είδη που χρησιμοποιήθηκαν ήταν Sophronitis (Σοφρονίτις), Laelia (Λαέλια) και Cattleya (Κατλέγια).

 

Το 2000 η μεταφορά πολλών ειδών Laelia στις Sophronitis μπέρδεψε λίγο τα πράγματα στην ταξινομία ακυρόνοντας πρακτικά τα ονόματα Sophrolaeliocattleya και Sophrocattleya. Σαν να μην έφτανε αυτό, το 2008 με την μεγάλη αλλαγή στις Κατλέγιες, οι Sophronitis ενσωματώθηκαν σε αυτές. Ταυτόχρονα πολλές Κατλέγιες κατατάχθηκαν στις  Guarianthe… Με λίγα λόγια η σωστή ονομασία του φυτού σήμερα είναι Cattleya Kagaribi Dawn. Το όνομά Cattleya δόθηκε το 1824 από τον βοτανολόγο John Lindley προς τιμήν του Sir William Cattley. Kagaribi Dawn είναι το όνομα που δόθηκε στο υβρίδιο αυτό από τον υβριδιστή Sagami το 1987 και προκύπτει από συνδυασμό των ονομάτων των φυτών γονέων Cattleya Kagaribi x Cattleya Tropic Dawn. ‘Red Star’ είναι όνομα ποικιλίας του συγκεκριμένου υβριδίου που κοινοποιήθηκε και γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία.

 

Αφήνω το Slc. αντί να το αντικαταστήσω πλήρως με το Cattleya γιατί έτσι συνήθως ονομάζεται εμπορικά το φυτό μιας και δεν οφείλουν όλοι οι χομπίστες καλλιεργητές ορχιδέες να παρακολουθούν τις εξελίξεις στην ταξινομία.

 

Χρειάζεται δυνατό φως με σύντομη απευθείας έκθεση στο ηλιακό φως τα πρωινά. Ιδανικό εύρος θερμοκρασιών 20-28C. Απολαμβάνει την υψηλή υγρασία 50-80% και καλό είναι σε κάθε πότισμα να βρέχονται καλά και τα φύλλα αποφεύγοντας τυχών στάσιμο νερό μέσα σε αυτά (πριν ανοίξουν τελείως σχηματίζουν χωνί).

 

Οι όρθιοι μακριοί ψευδοβολβοί του φυτού καλύπτονται από παλιότερα περιβλήματα εξωτερικά (βράκτια) και πάντα συνιστώ την προσεκτική απομάκρυνσή τους χωρίς να τραυματιστεί το φυτό. Ο λόγος είναι πως έντομα λατρεύουν να κρύβονται εκεί και ίσως προκαλέσουν βλάβες, επιπλέον σιγά σιγά αποδομούνται και μπορεί να σαπίσουν άρα και δεν θα θέλατε από κάποιο μικροτραύμα στο φυτό να επεκταθεί κάποιο βακτηρίδιο ή μήκυτας σε υγιή ιστό.

 

Οι ψευδοβολβοί καταλήγουν συνήθως σε ένα μοναδικό σαρκώδες φύλλο. Στην “καρδιά” του φύλλου την περίοδο της ανθοφορίας προκύπτει μια σπάθη. Η σπάθη αυτή είναι ένα προστατευτικό κάλυμμα μέσα στο οποίο θα αναπτυχθεί αρχικά ο ανθοφόρος πριν να κάνει την εμφάνισή του. Πολλές φορές μπορεί να ξεραθεί τελείως ενώ τα μπουμπούκια και ο ανθοφόρος μέσα είναι υγιή για τον λόγο αυτό θα πρέπει να προσέξετε αν χρειαστεί να βοηθήσετε τον ανθοφόρο στην έξοδό του.

 

Της αρέσει να στεγνώνει μεταξύ των ποτισμάτων.

 

Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στις γενικές οδηγίες για τις Κατλέγιες στην κατηγορία φροντίδα.

 

Στις φωτογραφίες που παραθέτω φαίνεται έντονα το ιριδίζων κόκκινο χρώμα, κάτι τέτοιο όμως συμβαίνει μόνο όταν παρατηρεί κανείς το λουλούδι υπό συγκεκριμένη γωνία φωτός ακόμη και στο φυσικό φως (όχι δηλαδή μόνο όταν υπάρχει φωτογραφικό φλας). Επίτηδες σας παραθέτω μια φωτογραφία με φυσικό φως και το φως πίσω από το λουλούδι για να δείτε πως φαίνεται υπό τις χειρότερες δυνατές συνθήκες φωτισμού.
 

Oncidesa (Oncidium) Sweet Sugar

Συνοπτικά:
Φως – Δυνατό
Θερμοκρασία – Μέση
Ανθοφορία – Σεπτέμβριος – Νοέμβριος ή και Μάιος – Ιούλιος
Άρωμα – Όχι
Μέγεθος φυτού – Μεσαίο
Μέγεθος άνθους – Μικρό

Oncidesa Sweer Sugar (Ονσιντέσα) ελληνολατινική ρίζα ονοματολογίας, όνομα που προκύπτει από σύνθεση των λέξεων oncidium και gomesa προσδιορίζει το υβρίδιο μεταξύ των δύο αυτών ειδών (οι αλλαγές στην κατηγοριοποίηση είναι πρόσφατες και θα το δείτε να αναφέρεται συνηθέστερα ως oncidium). Sweet Sugar (γλυκιά ζάχαρη) το όνομα που δόθηκε στο φυτό από τον υβριδιστή M. Sato που το κατοχύρωσε 20/11/1990. Προέκυψε από διασταύρωση των Gomesa varicosa x Oncidesa Aloha Iwanaga (ως πρώτο αναφέρεται το φυτό που δίνει την γύρη).

Είναι μια από τις ανθεκτικότερες ορχιδέες που μπορείτε να αποκτήσετε, επίσης αποτελεί ένα από τα πιο εμπορικά και διαδεδομένα υβρίδια. Μπορεί σποραδικά να ανθίσει όλο τον χρόνο με προτίμηση το φθινόπωρο ή την αρχή του καλοκαιριού, ενώ πολύ συχνά ανθίζει 2 ή και 3 φορές τον χρόνο με την προσθήκη της άνοιξης. Αν η θερμοκρασία πέσει για μερικές μέρες γύρω στους 14-16C τότε αρχίζει να αναπτύσσει ανθοφόρους με πολλές διακλαδώσεις και πολλά μικρά (περίπου 4 εκατοστά) έντονα κίτρινα διάστικτα με καφέ λουλούδια. Καλό είναι τον χειμώνα η θερμοκρασία να μην πέσει κάτω από 12C ενώ το καλοκαίρι να μην ξεπεράσει τους 29C. Του αρέσει το δυνατό φως και απολαμβάνει την απευθείας έκθεση στον ήλιο κατά τις πρωινές ή απογευματινές ώρες εκτός από την περίοδο του καλοκαιριού που ίσως πάθει έγκαυμα.

Καλό είναι να ποτίζεται αφού στεγνώσει καλά και να μεταφυτεύεται κάθε 2 – 2,5 χρόνια σε φρέσκο υπόστρωμα. Μπορείτε να ακολουθήσετε τις γενικές οδηγίες φροντίδας oncidium και να θυμάστε πως οι ψευδοβολβοί σας λένε πάντα για το ποια είναι η κατάστασή του. Φουσκωμένοι και λείοι σημαίνει πως όλα βαίνουν καλώς ενώ ζαρωμένοι, μαλακοί ή κίτρινοι σημαίνει πως κάτι πάει στραβά με την απορρόφηση νερού από το φυτό. Φυσικά οι ψευδοβολβοί δεν ζουν για πάντα και κάποια στιγμή οι παλαιότεροι θα ζαρώσουν και θα μαραθούν δίνοντας την θέση τους σε νέους, θα πρέπει λοιπόν να ανησυχήσετε μόνο αν δείτε να ζαρώνουν πολλοί ταυτόχρονα.

Τα μικρά φυτά πχ 4-5 ψευδοβολβοί στο ρίζωμα, παράγουν 1-2 ανθοφόρους σε κάθε ανθοφορία, έτσι πολλοί χωρίζουν το φυτό τους στην μέση ή ακόμη και χρησιμοποιούν παλιούς χωρίς φύλλα ψευδοβολβούς ώστε να πολλαπλασιάζουν τα φυτά στην συλλογή τους. Παρόλα αυτά ένα μεγάλο φυτό με περισσότερους από 10-12 ψευδοβολβούς θα μπορούσε να ανθίσει με 4-5 ανθοφόρους προσφέροντας ιδιαίτερο θέαμα.

 

 

 

Oncidium ornithorhynchum

Συνοπτικά:
Φως – Μέσο
Θερμοκρασία – Μέση
Ανθοφορία – Νοέμβριος – Φεβρουάριος ή και Ιούνιος -Ιούλιος
Άρωμα – Φρουτώδες
Μέγεθος φυτού – Μεσαίο
Μέγεθος άνθους – Μικρό

Oncidium ornithorhynchum (Ονσίντιουμ) ελληνολατινική ρίζα ονοματολογίας, όνομα που προκύπτει από το “όγκος”, αυτό που έχει όγκους, προσδιορίζει τους αποθηκευτικούς χώρους θρεπτικών συστατικών και νερού στην βάση του φυτού γνωστούς και ως ψευδοβολβούς. Οrnithorhynchum είναι σύνθετη λέξη ελληνικής ρίζας από τα συνθετικά “όρνιθα” δηλαδή κότα και “ρύγχος” δηλαδή ράμφος. Πρόκειται για περιγραφική ονοματολογία της ανατομίας του άνθους όπου και εμφανίζεται ομοιότητα με ράμφος κότας. Το ύψος του είναι 15-50εκ, με κατά κανόνα 2 φύλλα στην άκρη των ψευδοβολβών, ανθοφόρους 15-50εκ και πολλά αρωματικά λουλούδια γύρω στα 2εκ.

Φύεται σε κορμούς και κλαδιά δέντρων σε υγρά δάση της Λατινικής Αμερικής (Μεξικό, Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα) σε ορεινές κυρίως περιοχές υψομέτρου μέχρι και 1500 μέτρων. Οι κλιματολογικές συνθήκες των περιοχών είναι τροπικές/υποτροπικές και εμφανίζουν την εποχικότητα υγρότερων καλοκαιριών με ξηρούς χειμώνες αν και σε κάποιες δροσερότερες ορεινές περιοχές ο κύκλος ξηρασία/υγρασίας αντιστρέφεται. Στις περισσότερες από τις περιοχές που φύεται επικρατούν ισχυρές βροχοπτώσεις την άνοιξη και το καλοκαίρι, ακολουθούμενες από ξηρό φθινόπωρο και χειμώνα. Οι ιδανικότερες λοιπόν συνθήκες καλλιέργειας θα ήταν να εξομοιώσετε το μοτίβο που παρατηρείται στο φυσικό περιβάλλον, ποτίζοντας συχνά την άνοιξη και το καλοκαίρι ενώ έχετε το φυτό μακρυά από απευθείας ηλιακό φως σε μέσης έντασης φωτισμένο σημείο (παρόμοια φωτεινότητα με ένα υβρίδιο φαλαινόψις 800-1500lux). Κατά το φθινόπωρο και τον χειμώνα απολαμβάνει το δυνατό πρωινό φως και την απευθείας έκθεση στον ήλιο με ζεστές ημέρες και κρύες νύχτες, ενώ από Οκτώβρη έως Φεβρουάριο  καλό είναι να ελαχιστοποιείτε το νερό σε ελαφρύ ψέκασμα τα πρωινά και  κανονικό πότισμα μια φορά κάθε 6-8 μέρες.

Ένα ιδανικό εύρος θερμοκρασιών κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι θα ήταν 24-28C με όσο το δυνατόν πιο δροσερές νύχτες και 18-22C για φθινόπωρο και χειμώνα με το φυτό να αντέχει νύχτες μέχρι και 12-14C αν δεν είναι πολύ υγρό.

Το Oncidium ornithorhynchum αναπτύσσει διακλαδιζόμενους  ανθοφόρους με πολλά και μακράς διάρκειας ροζ λουλούδια τα οποία είναι αρωματικά. Παρόλα αυτά από την συνεχή αναπαραγωγή μεταξύ συγγενικών φυτών σε καλλιέργεια το άρωμα σε πολλούς από τους εμπορικά διαθέσιμους κλώνους έχει ατονίσει ή και εξαλειφθεί. Η ανθοφορία διαρκεί εώς και 2 μήνες και παρέχει ιδιαίτερα εντυπωσιακή παρουσία στον χώρο.

Αποτελεί ιδανικό φυτό για καλλιέργεια σε γλάστρα. Το μόνο σημείο προσοχής είναι πως η γλάστρα θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη και με άριστη αποστράγγιση. Προτιμήστε ένα μείγμα μικρού μεγέθους κομματιών κορμού ελάτης ή πεύκου. Φροντίστε να μεταφυτεύεται σε φρέσκο υπόστρωμα κάθε 18-24 μήνες. Μπορείτε προαιρετικά να λιπαίνετε με ένα ισορροπημένο λίπασμα 10-10-10 κάθε δεύτερο πότισμα από Μάρτιο – Οκτώβριο.

 

 

Dendrobium harveyanum

Συνοπτικά:
Φως – Μέσο
Θερμοκρασία – Μέση
Ανθοφορία – Απρίλης – Μάης
Άρωμα – Έντονο (μέλι με βερίκοκα)
Μέγεθος φυτού – Μεσαίο
Μέγεθος άνθους – Μεσαίο

Dendrobium harveyanum (Ντεντρόμπιουμ) ελληνική ρίζα ονοματολογίας, όνομα που προκύπτει από το “δέντρο” και “βίος”, αυτό που ζει στα δέντρα, προσδιορίζει τον επιφυτικό χαρακτήρα του φυτού. Harveyanum σημαίνει του (Enoch) Harvey, ήταν Ιρλανδός φίλος των ορχιδέες του 1800 και ο πρώτος που άνθισε το φυτό σε καλλιέργεια το 1883. Το ύψος του είναι 15-35εκ, με μερικά 3-9 φύλλα στην άκρη των ψευδοβολβών, ανθοφόρους 15-20εκ και λουλούδια 4-6εκ πλατιά.

Φύεται σε κορμούς και μεγάλα κλαδιά δέντρων στην Νότια επαρχία της Κίνας Γιουνάν, στην Ταιλάνδη, στη Μπούρμα και στο Βιετνάμ, σε ορεινές περιοχές υψομέτρου 1100-1700 μέτρων. Οι κλιματολογικές συνθήκες των περιοχών εμφανίζουν την εποχικότητα των μουσώνων, με ισχυρές βροχοπτώσεις την άνοιξη και το καλοκαίρι, ακολουθούμενες από ξηρό φθινόπωρο και χειμώνα. Οι ιδανικότερες λοιπόν συνθήκες καλλιέργειας θα ήταν να εξομοιώσετε το μοτίβο που παρατηρείται στο φυσικό περιβάλλον, ποτίζοντας συχνά την άνοιξη και το καλοκαίρι ενώ έχετε το φυτό μακρυά από απευθείας ηλιακό φως σε μέσης έντασης φωτισμένο σημείο (παρόμοια φωτεινότητα με ένα υβρίδιο φαλαινόψις). Κατά το φθινόπωρο και τον χειμώνα απολαμβάνει το δυνατό φως και την απευθείας έκθεση στον ήλιο με ζεστές ημέρες και κρύες νύχτες, ενώ από Οκτώβρη έως Φεβρουάριο  καλό είναι να ελαχιστοποιείτε το νερό σε ελαφρύ ψέκασμα τα πρωινά και  κανονικό πότισα μια φορά κάθε 1-1,5 μήνα, ενώ αν το περιβάλλον είναι υψηλής υγρασίας μπορείτε να παραλείψετε εντελώς το χειμερινό πότισμα.

Ένα ιδανικό εύρος θερμοκρασιών κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι θα ήταν 22-28C με όσο το δυνατόν πιο δροσερές νύχτες και 11-25C για φθινόπωρο και χειμώνα με το φυτό να αντέχει νύχτες μέχρι και 2-3C αν δεν είναι υγρό.

Το Den. harveyanum αναπτύσσει ανθοφόρους Απρίλιο – Μάιο, με 2-9 χαρακτηριστικά “τριχωτά” κίτρινα λουλούδια τα οποία είναι έντονα αρωματικά. Η μυρωδιά δεν μπορεί εύκολα να περιγραφεί αλλά το κοντινότερο στο άρωμα θα ήταν να φανταστείτε ένα μπολ με μέλι και φρεσκοκομμένα βερίκοκα. Είναι ιδιαίτερα γλυκιά και ευχάριστη ενώ η ένταση της είναι ικανή να αρωματίσει ολόκληρο το δωμάτιο, ειδικά κατά τις πρωινές ώρες που είναι και εντονότερη. Μετά την σύντομη (περίπου μια εβδομάδα) ανθοφορία του κάθε ανθοφόρου (συνήθως ο κάθε ανθοφόρος ανοίγει λίγο πριν μαραθεί ο προηγούμενος) το φυτό μαζεύει ενέργεια κατά το καλοκαίρι ώστε στην αρχή του φθινοπώρου να αναπτύξει καινούριους ψευδοβολβούς.

Αποτελεί ιδανικό φυτό για να μεγαλώσετε προσαρμοσμένο σε φελλό αν και η καλλιέργεια σε γλάστρα είναι ευκολότερη. Το μόνο σημείο προσοχής είναι πως η γλάστρα θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη και με άριστη αποστράγγιση. Προτιμήστε ένα μείγμα μικρού μεγέθους κομματιών κορμού ελάτης ή πεύκου.