Ντεντρόμπιουμ (Υβρίδια του Den. biggibum)

Dendrobium / Ντεντρόμπιουμ 

Δενδρόβια μιας και η λέξη είναι άκρως ελληνική, είναι αυτά που ζούνε στα δέντρα, για άλλη μια φορά προσδιορίζεται ο επιφυτικός τους χαρακτήρας. Τα Ντεντρόμπιουμ είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πλέον ποικιλόμορφα γένη ορχιδέων. Η φροντίδα τους είναι εύκολη αρκεί να ξέρουμε σε πια περίπου υποομάδα ανήκει το φυτό μας. Παρακάτω σας σημειώνω κάποιες οδηγίες φροντίδας για τα πιο διαδεδομένα υβρίδια της αγοράς. Πρόκειται για υβρίδια που στους προγόνους τους συμπεριλαμβάνεται το Dendroium biggibum. Λόγω της ομοιότητας του άνθους του Den. biggibum υπήρχε το συνώνυμο Den. phalaenopsis και επικράτησε τα συγκεκριμένα υβρίδια να αποκαλούνται στην αγορά εσφαλμένα ως “Ντεντρόμπιουμ τύπου Φαλαινόψις”. Οι ψηλοί του ψευδοβολβοί (μερικές φορές αποκαλούνται και “κάνες” μιας και οπτικά θυμίζουν καλάμια) διατηρούν για πολύ καιρό το φύλλωμα τους και μπορούν να παράξουν εκ νέου ανθοφόρους την επόμενη χρονιά.

Φως: Είναι βασικό. Μεγαλώνουν αρκετά εύκολα κοντά σε ένα φωτεινό ανατολικό ή νότιο παράθυρο με δυνατό φως και ελαφρά σκίαση το μεσημέρι. Απευθείας έκθεση στον ήλιο το πρωί και το απόγευμα βοηθά με εξαίρεση τους θερινούς μήνες ή μετά από δυνατή βροχή τον χειμώνα. Ένα ελαφρά σκιασμένο νότιο παράθυρο θα ήταν το ιδανικό. Το ιδανικό επίπεδο φωτός είναι εύκολο να προσδιοριστεί (2000-5000 λουξ) με το χέρι. Κρατώντας το χέρι μας με ανοιχτά τα δάχτυλα περίπου 40 εκ από την θέση του φυτού και μεταξύ φυτού και παραθύρου παρατηρούμε την σκιά. Αν βλέπουμε καθαρή σκιά το φως είναι ιδανικό. Πρακτικά μας ενδιαφέρει δυνατό φως και απευθείας έκθεση στον ήλιο τις πρωινές ή/και απογευματινές ώρες. Σαν γενικό κανόνα, όσο ποιο σαρκώδη είναι τα φύλλα ενός Ντεντρόμπιουμ τόσο περισσότερο απευθείας έκθεση στον απευθείας ήλιο μπορεί να αντέξει με εξαίρεση τους πολύ ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες κατά τους οποίους στο κλίμα μας ίσως χρειαστεί σκίαση 30-50% ή απλά απομάκρυνση από τον απευθείας ήλιο.

Θερμοκρασία: Για αυτά τα Ντεντρόμπιουμ οι θερμοκρασίες που απαιτούνται είναι λιγάκι “δροσερές”. Ένα εύρος 17-26C είναι ιδανικό με τις νυχτερινές θερμοκρασίες 13-16C να βοηθούν αρκετά. Η θερμοκρασία και η διαφορά από μέρα σε νύχτα είναι ένας από τους παράγοντες που δίνει το έναυσμα στο φυτό να ανθίσει. Αν για 2-3 εβδομάδες η νυχτερινή θερμοκρασία είναι 10C μικρότερη από την ημερήσια τότε το φυτό ξεκινά να αναπτύσσει ανθοφόρο μίσχο. Αν η θερμοκρασία αλλάξει απότομα (πχ ρεύμα αέρα- air-condition- αλλαγή θέσης φυτού κλπ) τότε τα μπουμπούκια μπορεί να καούν. Πρακτικά είναι η μόνη ευαίσθητη περίοδος του φυτού (λίγο πριν ανθίσει). Την χειμερινή περίοδο της νύχτας μπορούν να αντέξουν νυχτερινές θερμοκρασίες έως και 6-10C. Το καλοκαίρι με αρκετή υγρασία (συχνό ψέκασμα με νερό και πότισμα) αντέχουν περιόδους μέχρι και 33-35C.

Νερό: Εύκολο. Μιας και έχουν αποθηκευτικά όργανα νερού μπορούν να στεγνώσουν εντελώς και να αντέξουν περιόδους ξηρασίας, μερικά Ντεντρόμπιουμ χρειάζονται έναν ξηρό χειμώνα για να ξανανθίσουν την άνοιξη παρόλα αυτά καλό είναι να μην το παρακάνετε με τα μαζικά παραγόμενα υβρίδια, κρατάτε μια μέση συχνότητα ποτίσματος. Τα φυτά πρέπει να ποτίζονται πολύ καλά και να μην ποτίζονται ξανά παρά μόνο όταν είναι στεγνά. Το καλοκαίρι αυτή η συχνότητα μπορεί να είναι κάθε 3 μέρες ή ακόμη και μέρα παρά μέρα ενώ τον χειμώνα μπορεί να είναι από 1 φορά την εβδομάδα μέχρι και 1 φορά κάθε 10 μέρες ανάλογα με το περιβάλλον. Πότισμα πάντα μόνο το πρωί ώστε να επιτρέπεται στα φύλλα να στεγνώσουν μέχρι το βράδυ για να αποφευχθεί τυχών σάπισμα τους. Προσοχή στο “περιτύλιγμα¨ των ψευδοβολβών, αν μείνει υγρό την νύχτα ίσως αρχίσει να σαπίζει. Καλό είναι να το απομακρύνεται προσεκτικά. Το βρόχινο νερό ενδείκνυται ή έστω κάποιες φορές που έχουμε την ευκαιρία να το μαζέψουμε καλό είναι να ξεπλένουμε το υπόστρωμα από τυχών συγκεντρωμένα άλατα (σκληρό νερό / λίπασμα).

Υγρασία: Είναι εύκολο, με ιδανικό εύρος σχετικής υγρασίας 40-60%. Καλό είναι σε αυξημένη υγρασία να υπάρχει συνεχής κυκλοφορία του αέρα. Τα φυτά πρέπει να στεγνώνουν όσο πιο σύντομα γίνεται μετά το πότισμα και ιδικά κατά τις νυχτερινές ώρες. Σε κλιματιζόμενους χώρους με χαμηλή υγρασία καλό είναι να ψεκάζονται περιοδικά τα φυτά ή να τοποθετηθεί η γλάστρα τους πάνω σε έναν δίσκο με νερό και χαλίκια χωρίς όμως ποτέ η γλάστρα να αγγίζει το νερό.

Λίπανση: Τακτικά ειδικά στους ζεστούς μήνες που το φυτό αναπτύσσεται. 1-2 φορές τον μήνα με το πότισμα. Πάντα λιπαίνουμε υγρό φυτό για να μην κάψουμε τις ρίζες. Ένα ισορροπημένο υγρό λίπασμα N-P-K 5-5-5 ή 10-10-10 είναι ιδανικό. (στο 10-10-10 ή 20-20-20 ή 30-30-30 κλπ καλό είναι να το διαλύουμε στο 1/2, 1/4 κλπ της συνιστώμενης δόσης ώστε να έχουμε 5-5-5 ως 10-10-10. Αν χρησιμοποιούμε υπόστρωμα με βάση τον φλοιό κωνοφόρων καλό είναι όταν πλησιάζουν στην περίοδο αποδόμησης τους να παρέχουμε περισσότερο άζωτο πχ 30-10-10 μιας και τα βακτηρίδια που αποδομούν τον φλοιό καταναλώνουν αρκετό άζωτο. Συνήθως όμως ένα ισορροπημένο λίπασμα είναι το καλύτερο. Καλό θα είναι το άζωτο να προέρχεται από νιτρικά και όχι από ουρία ή αμμωνία. Τα ιχνοστοιχεία βοηθούν και αυτά. Κατά την ανθοφορία ένα λίπασμα με υψηλότερο φώσφορο πχ 10-30-20 θα μπορούσε να βελτιώσει την ποιότητα των ανθών, Κατά τους ψυχρούς μήνες που το φυτό αδρανεί καλό είναι να λιπαίνουμε 1 φορά κάθε 1,5 μήνες ή κάθε 2.

Φύτεμα: Η μεταφύτευση καλό είναι να γίνεται στην αρχή του καλοκαιριού μόλις αρχίσει να βγάζει νέες ρίζες. Τα Ντεντρόμπιουμ αγαπούν τα πορώδη μίγματα. Η μεταφύτευση συνίσταται 1 φορά κάθε 18 με 24 μήνες ανάλογα με την κατάσταση του υποστρώματος. Οι ρίζες μπορεί να σαπίσουν αν το υπόστρωμα δεν αποστραγγίζει καλά. Για να μεταφυτέψετε απομακρύνετε το παλιό υπότρωμα από τις ρίζες, κόψτε με ένα αποστειρωμένο εργαλείο τυχών μαλακές σάπιες ρίζες και απλώστε τις εναπομείναντες ρίζες πάνω από μια χούφτα υπόστρωμα μέσα σε μια καθαρή γλάστρα. Γεμίστε την υπόλοιπη γλάστρα δουλεύοντας ανάμεσα από τις ρίζες αφήνοντας το σημείο από όπου ξεκινούν οι ρίζες λίγο κάτω από την επιφάνεια (1-1,5 εκ).