Ντεντρόμπιουμ / MyOrchid.gr

Ανταπόκριση από την έκθεση ορχιδέας RHS ’13 5ο Μέρος – Ντεντρόμπιουμ

Στο πέμπτο μέρος του φωτορεπορτάζ (το άλμπουμ βρίσκεται μετά το τέλος του άρθρου) από την έκθεση ορχιδέας της RHS στο Λονδίνο, θα ασχοληθούμε με τις ορχιδέες ντεντρόμπιουμ.

Τα ντεντρόμπιουμ (dendrobium) ή δενδρόβια είναι μια από τις μεγαλύτερες ομάδες ορχιδέων. Όπως καταδεικνύει και το ελληνικής ρίζας όνομά τους, ζουν (βίος) στα δέντρα. Πρόκειται δηλαδή (όπως και οι περισσότερες ορχιδέες) για επίφυτα. Χρησιμοποιούν δηλαδή άλλα φυτά (κυρίως δένδρα) για στήριξη και αγκιστρώνονται πάνω στους κορμούς και τα κλαδιά τους. Σε καμία περίπτωση δεν είναι παράσιτα (πχ όπως το χριστουγεννιάτικο γκι) απλά στηρίζονται ώστε να έχουν το απαραίτητο για την φωτοσύνθεση τους φως, αφού στα τροπικά κυρίως δάση όπου και φύονται, τα πανύψηλα δέντρα σκιάζουν τόσο το έδαφος που ελάχιστα φυτά ευδοκιμούν.

Η φροντίδα τους ποικίλει ανάλογα με τον τόπο καταγωγής τους αναφορικά με τα βοτανικά είδη, ενώ τα εμπορικότερα υβρίδια της αγοράς χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. Τα υβρίδια του bigibbum ή αλλιώς τύπου φαλαινόψις (λόγω της ομοιότητας του σχήματος των λουλουδιών τους με αυτά των φαλαινόψις), τα υβρίδια του nobile που αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος από εμπορικά διαθέσιμα φυτά και τα λιγότερο διαδεδομένα υβρίδια antelope ή τύπου αντιλόπης που ξεχωρίζουν από τα όρθια σαν κέρατα 2 πέταλά τους.

Τα υβρίδια της πρώτης και τρίτης κατηγορίας έχουν λίγο έως πολύ παρόμοια καλλιέργεια, αυτά της δεύτερης (nobile) χρειάζονται μια καλή περίοδο ξεκούρασης όπου το πότισμα μειώνεται στο ελάχιστο ή και καθόλου, ενώ οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα τα βοηθούν να ανθίσουν.

Στην έκθεση η ορχιδέα που βραβεύτηκε ως η καλύτερη που παρουσιάστηκε, ήταν ένα dendrobium thyrsiflorum. Εκτός από την εντυπωσιακή ανθοφορία του, θα πρέπει να αναφερθεί ποιος ήταν ο καλλιεργητής… Όσοι ακολουθείτε το MyOrchid στο twitter, ίσως θυμάστε τις αναφορές στο σχολείο Writhlington. Συνοπτικά, πρόκειται για ένα σχολείο στην Αγγλία, όπου οι μαθητές έχουν δημιουργήσει ένα πρόγραμμα καλλιέργειας και αναπαραγωγής ορχιδέων. Έτσι οι μαθητές εκτός από το να φροντίζουν ορχιδέες, χρησιμοποιούν εργαστηριακό εξοπλισμό και αναπαράγουν ασυμβιωτικά βοτανικά είδη ορχιδέων, συμβάλλοντας τόσο στην διαιώνιση των ειδών (με πολλά από αυτά να είναι απειλούμενα με εξαφάνιση) όσο και στην εμπορική διάθεσή τους σε συλλέκτες ώστε ακόμη περισσότεροι φίλοι των ορχιδέων να έχουν ένα τεχνητώς αναπαραγόμενο σπάνιο φυτό στην συλλογή τους – βοηθώντας ταυτόχρονα στην κατάρτιση των μαθητών αλλά και προσφέροντας έσοδα στο σχολείο. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το πειραματικό αυτό σχολείο εδώ.

Τελικά αν καταφέρνουν όλα αυτά τα θαυμαστά αποτελέσματα μερικά σχολιαρόπαιδα, οι λίγοι που πιστεύουν ακόμη πως οι ορχιδέες είναι δύσκολες στην καλλιέργεια, θα πρέπει να αναθεωρήσουν. Το μόνο που χρειάζεται είναι λίγη φροντίδα και λίγο διάβασμα.

Η συσκευασία δώρου των ορχιδέων μας

Κατά καιρούς αναφέρεται στο κατάστημα “Παραδίδεται ανθισμένη σε πρωτότυπη συσκευασία δώρου”, ή πως “η συσκευασία δώρου μας είναι πρωτότυπη, από οργανικά ή ανακυκλώσιμα υλικά και επαναχρησιμοποιήσιμη” μα ποια είναι αυτή η συσκευασία δώρου δεν είχε εμφανιστεί ποτέ σε φωτογραφία. Οι λόγοι που απέφευγα να την “διαφημίσω” ήταν δύο:

Αρχικά για τους ευνόητους λόγους θεμάτων ανταγωνισμού, δεν θα ήθελα κάτι που σχεδιάστηκε με τόσο μεράκι για να είναι ιδιαίτερο εμφανισιακά και χρηστικό, να αντιγραφεί από το κάθε φυτώριο, ανθοδοχείο ή κατάστημα.

Ο δεύτερος λόγος ήταν πως περίμενα (και περιμένω ακόμη) μια απάντηση από έναν οργανισμό που ασχολείται με την προστασία του περιβάλλοντος για το αν τελικά θα λάβει θέση επί του θέματος, στα πλαίσια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης του MyOrchid, ώστε σε συνεργασία να ενημερώσουμε το κοινό για το πόσο σημαντική είναι η εν λόγω συσκευασία δώρου για το περιβάλλον. Περισσότερες λεπτομέρειες για αυτό το σοβαρό ζήτημα τις επόμενες ημέρες.

Τελικά μετά από σκέψη κατέληξα πως η υιοθέτηση της συσκευασίας από ανταγωνιστές μπορεί να ήταν εις βάρος του MyOrchid αλλά προς το συμφέρον του περιβάλλοντος. Οπότε και επέλεξα να την παρουσιάσω δημόσια και θα χαρώ πολύ αν τελικά αντιγραφεί. Για να παρουσιαστεί σκέφτηκα μια μικρή προωθητική ενέργεια.

Στο twitter μας (@MyOrchidGR), μια ορχιδέα συσκευάστηκε για δώρο και πήγε σε ένα πάρκο! (με δελτίο αποστολής παρακαλώ) Ζητήσαμε από τους followers, απλά να έρθουν στο σημείο και να την παραλάβουν δωρεάν, δίνοντας 2 ώρες προθεσμία. Μπορεί να μην ήρθε κανείς, αλλά τουλάχιστον βγήκαν αρκετές όμορφες φωτογραφίες για να παρουσιαστεί η συσκευασία (και μια καλή ευκαιρία για να αρχίσετε να ακολουθείτε στο twitter, που γίνονται διάφορες προσφορές κατά καιρούς)

Ένα δώρο αρχίζει πάντα με βάση μια ιδιαίτερη ανθισμένη ορχιδέα. Για παράδειγμα οι Επιλεγμένες Φαλαινόψις του καταστήματος που συνεχώς αλλάζουν χρώματα και σχήματα είναι συνήθως μια καλή αρχή, ενώ κατά καιρούς επιλέγονται διαφορετικά είδη ανάλογα και με το γούστο του κάθε πελάτη. Σήμερα επέλεξα ένα Ντεντρόμπιουμ που μόλις παραλάβαμε και ακόμη δεν μπήκε στο κατάστημα.

Με βάση το χρώμα της ορχιδέας επιλέγεται ένα συμπληρωματικό ή ανταγωνιστικό χρώμα γλάστρας κασπό η οποία είναι από ανακυκλώσιμο υλικό. Ή το χρώμα επιλογής του κάθε πελάτη.

Εκτός από την ανάγλυφη υφή στην γλάστρα, επιλέγονται υλικά όπως ο φελλός και το σατέν που να έχουν χαρακτηριστικές αισθήσεις στην αφή ώστε κανείς να μπορεί να γνωρίζει την αισθητική και ποιότητα MyOrchid αλλά και για να έχει το δώρο μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε κάποιο άτομο με απώλεια όρασης.

Το συγκεκριμένο φυτό προοριζόταν για δώρο, οπότε πήγαμε βόλτα στο πάρκο και περιμέναμε κελαηδώντας στο twitter για 2 ώρες μεχρι να έρθει κάποιος να την παραλάβει δωρεάν. Εκεί συνάντησα και την Σούλα την μέλισσα η οποία για 2 ώρες ήταν πάνω στην ορχιδέα και την περιεργαζόταν. Ενώ θέλησε να με ακολουθήσει και στο σπίτι, αλλά ευγενικά της απαγόρευσα την είσοδο. Κρίμα που κανείς δεν πήρε την ορχιδέα ως δώρο, αν την θέλει κάποιος για να την δωρίσει σε αγαπημένο πρόσωπο ή να κακομάθει τον εαυτό του δεν έχει παρά να επικοινωνήσει με το κατάστημα μέσω του MyOrchid radar και να την παραγγείλει. (Το MyOrchid radar είναι μια υπηρεσία με την οποία εντοπίζουμε και προσφέρουμε όποια ορχιδέα μας ζητήσει κάποιος πελάτης ή ο τρόπος παραγγελία φυτών ευκαιρίας, διαφημιστικής προσφοράς ή ιδιαίτερων χαρακτηριστικών όπως πχ κάποια ειδική σύνθεση ή μια μεγάλη παραγγελία για στολισμό δεξίωσης κλπ)

Dendrobium victoriae-reginae

Συνοπτικά:
Φως – Μέσο
Θερμοκρασία – Μέση
Ανθοφορία – Όλο το έτος, κυρίως Μάρτιο – Ιούνιο
Άρωμα – Όχι
Μέγεθος φυτού – Μεσαίο
Μέγεθος άνθους – Μεσαίο

Dendrobium victoriae-reginae (Ντεντρόμπιουμ) ελληνική ρίζα ονοματολογίας, όνομα που προκύπτει από το “δέντρο” και “βίος”, αυτό που ζει στα δέντρα, προσδιορίζει τον επιφυτικό χαρακτήρα του φυτού. victoriae-reginae είναι περιγραφική λέξη που προκύπτει από τα λατινικά victoria regina, δηλαδή Βασίλισσα Βικτώρια, το φυτό είχε ονομαστεί προς τιμήν της. Το ύψος του είναι 20-45εκ, με πολλά φύλλα κατά μήκος των ψευδοβολβών (κάνες) τα οποία σχηματίζουν σχήμα ψαροκόκαλου, ανθίζει κυρίως από την άκρη των ψευδοβολβών αλλά και από το σώμα τους, με πολλούς κοντούς ανθοφόρους οι οποίοι έχουν 1-3 λουλούδια 3-6 εκατοστών.

Φύεται σε κορμούς και μεγάλα κλαδιά δέντρων στις Φιλιππίνες, σε δασικές περιοχές υψομέτρου 1200-2600 μέτρων. Οι κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής είναι τροπικού δάσους. Οι ιδανικότερες λοιπόν συνθήκες καλλιέργειας θα ήταν να εξομοιώσετε την σταθερότητα που παρατηρείται στο φυσικό περιβάλλον, ποτίζοντας συχνά όλη την διάρκεια του έτους.

Μέσο επίπεδο φωτός 1500-3500 λουξ. Τον χειμώνα του αρέσει και το δυνατότερο φως αλλά η παρατεταμένη έκθεση απ’ευθείας στον ήλιο μπορεί να δημιουργήσει εγκαύματα.

Σχετική υγρασία γύρω στο 50% ή λίγο περισσότερη θα βοηθήσει το φυτό να αναπτυχθεί γρηγορότερα. Αν χρησιμοποιείτε κλιματισμό υψηλής αφύγρανσης, ίσως να πρέπει να το ψεκάζεται τα πρωινά των μηνών που κλιματίζεται ο χώρο σας. Δεν του αρέσουν τα πολύ σκληρά νερά οπότε καλό θα ήταν μια φορά κάθε δίμηνο να χρησιμοποιείτε νερό της βροχής. Ποτίζετε συχνά από άνοιξη μέχρι φθινόπωρο. Κατά την διάρκεια του χειμώνα επιτρέπετε στις ρίζες να στεγνώνουν ελαφρά μεταξύ των ποτισμάτων. Μια μικρή συρρίκνωση των ψευδοβολβών κατά τον χειμώνα είναι φυσική αλλά αν επιμείνει τότε αυξήστε το πότισμα ελέγχοντας και την ποιότητα των ριζών. Λιπαίνετε με ένα ασθενές ισορροπημένο λίπασμα κάθε δεύτερο ή τρίτο πότισμα.

Αυτή η ορχιδέα μπορεί να ανθίζει πολλές φορές τον χρόνο αν και προτιμά περισσότερο την άνοιξη και την αρχή του καλοκαιριού. Οι μεγαλύτερης ηλικία ψευδοβολβοί αρχίζουν να αναπτύσσουν κοντούς ανθοφόρους με μπουμπούκια και σχεδόν ταυτόχρονα κιτρινίζουν και μαραίνουν τα φύλλα τους. Συνήθως ανθίζουν ξανά άλλη μια φορά ενώ φαντάζουν μαραμένα τα συγκεκριμένα τμήματα. Το χρώμα μπορεί να διαφέρει από μπλε μέχρι μπλε μοβ ανάλογα με τις συνθήκες. Γενικά σε πιο κρύες θερμοκρασίες είναι περισσότερο μπλε.

Προτιμά να κρέμεται αντί να μεγαλώνει προς τα επάνω, οπότε ένα κρεμαστό καλαθάκι ή γλάστρα θα ήταν ιδανικό. Φυσικά μπορείτε να το στηρίξετε με κάποιο καλάμι μπαμπού ώστε να μεγαλώνει και κατακόρυφα.

Ιδανικό εύρος θερμοκρασιών: Μέρες 19-29C Νύχτες 15-19C, γενικά αντέχει περισσότερο το κρύο για σύντομα διαστήματα, ειδικά αν δεν είναι υγρές οι ρίζες.

Κυνηγοί του τυχερού Ντεντρόμπιουμ

Κάθε εποχή έχει άνθιση ένα συγκεκριμένο είδος αναγνωσμάτων. Επιστημονική φαντασία, αστυνομικά, ρομάντζα για να ονομάσουμε μερικά. Την χρυσή εποχή της δενδροκηποκομίας -ειδικά στην Βικτωριανή Αγγλία- τα βιβλία με τις ιστορίες των κυνηγών ορχιδέας και των ταξιδιών τους στον τότε νέο κόσμο αποτελούσαν ιδιαίτερα λαοφιλή αναγνώσματα και κάποια από αυτά κατείχαν και εξέχουσα λογοτεχνική αξία. Κάποια άρθρα εποχής που φιλοξενούνται στο myorchid.gr κατά καιρούς, καταγράφουν εκείνη την περίοδο.

Νόμιζα πως με τις διεθνείς συνθήκες για την προστασία των ορχιδέων (βάση των οποίων η συλλογή και εμπορία φυτών από την φύση απαγορεύεται) τα φαινόμενα της συλλογής φυτών είχαν εξαλειφθεί. Σήμερα έπεσα πάνω σε ένα νέο δημοσιευμένο στη σελίδα του Υπουργείου Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, του Βιετνάμ:

Βιετναμέζοι δισεκατομυριούχοι επιθυμούν να αποκτήσουν το Dendrobium farinatum, το πρόσφατα ανακαλυφθέν είδος ορχιδέας στο Βιετνάμ, το οποίο πιστεύεται πως φέρνει καλή τύχη στους ιδιοκτήτες του.

Το Ινστιτούτο Τροπικής Βιολογίας της Βιετναμέζικης Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνολογιών, ανακοίνωσε την ανακάλυψη του είδους Dendrobium farinatum. Το νέο είδος βρέθηκε στον οικότοπο Khanh Hoa στο κέντρο του Βιετνάμ.

Ο Truong Quang Tam του Ινστιτούτου Τροπικής Βιολογίας επιβεβαίωσε πως το είδος ευδοκιμεί στο Βιετνάμ, ενώ δεν υπάρχουν και αναφορές για τυχών παρουσία του σε άλλες χώρες.

Σύμφωνα με τον Δρ. Nguyen Cong Thoai, ειδικό γενετιστή, το είδος αναφέρθηκε πρώτη φορά σε μια Γερμανική επιθεώρηση το 2004. Στο άρθρο τους οι H. Schildhauer και W.Schraut έγραψαν πως οι ορχιδέες προερχόταν από το Βιετνάμ, και εισήχθησαν στην Γερμανία για εμπορικούς σκοπούς.

Στο άρθρο δεν γινόταν γνωστή η ακριβής προέλευση της ορχιδέας, αλλά αναφερόταν η πεποίθηση πως φύεται στην επαρχία Lai Chau του βορειοδυτικού Βιετνάμ. Οι ορχιδέες φύονται σε περιοχές υψομέτρου 800-900 μέτρων.

Πρόσφατα, στα πλαίσια συνεργασίας ερευνητικού προγράμματος μεταξύ του Ινστιτούτου Τροπικής Βιολογίας, του Καταφυγίου Hon Ba Sanctuary και των Βοτανικών Κήπων της Πράγας, επιστήμονες κατέγραψαν επίσημα την παρουσία του Dendrobium farinatum στο καταφύγιο Hon Ba.

Το καταφύγιο βρίσκεται στην κεντρική επαρχία Khanh Hoa, με υψόμετρο 1200-1500. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που το είδος αναγνωρίστηκε επίσημα στο φυσικό του περιβάλλον στο Βιετνάμ. Συλεχθέντα δείγματα άνθισαν τον περασμένο Ιούλιο.

Οι εμπλεκόμενοι φορείς στο ερευνητικό πρόγραμμα εκτελούν επιπλέον έρευνες για την τοποθεσία και τον οικότοπο του είδους. Τα ευρήματα τους θα βοηθήσουν προς την εύρεση λογικών λύσεων για την προστασία και την ανάπτυξη του ενδημικού πληθυσμού της πολύτιμης ορχιδέας.

Από την αρχική περιγραφή της ορχιδέας ως σπάνιας και πολύτιμης, το κοινό ψιθυρίζει πως μπορεί να φέρει γούρι στους ιδιοκτήτες της. Πλούσιοι στην HCM City κυνηγούν τις ορχιδέες σε όλη την χώρα. Επιθυμούν να τις καλλιεργήσουν ως καλλωπιστικά φυτά στα σπίτια τους, που εκτός από διακόσμηση θα προσφέρουν και καλοτυχία. Πηγές αναφέρουν πως πλούσιοι είναι έτοιμοι να ξοδέψουν δισεκατομμύρια ντονγκ (τοπικό νόμισμα) για την αγορά της συγκεκριμένης ορχιδέας. Κάποιοι από αυτούς ήδη έχουν καταθέσει προκαταβολές στους τοπικούς εμπόρους ώστε να αποκτήσουν την ορχιδέα όταν αυτή θα είναι διαθέσιμη.

Ο Pham Van H, ένας γνωστός έμπορος φυτών στην επαρχία Tan Binh, είπε πως ήδη έχει δεχθεί τέσσερα τηλεφωνήματα από επιχειρηματίες που παρήγγειλαν την πολύτιμη ορχιδέα.

Μου είπαν πως αν έχουν την ορχιδέα στα γραφεία τους θα πάνε καλά οι δουλειές τους. Όταν τους ρώτησα από που προέρχεται η πληροφορία, μου εξήγησαν πως όλοι οι ειδικοί στο feng shui τους συμβουλεύουν το ίδιο.

Επιπλέον ο Dinh Ngoc Tuan, είπε πως οι συγκεκριμένες ορχιδέες πιστεύεται πως έχουν ιαματική δράση. Συγκεκριμένα όποιος πίνει τσάι από τα αποξηραμένα πέταλα της θα μείνει νέος για πολλά χρόνια. (σ.σ. εκκρεμεί άρθρο για κάποια άλλη ορχιδέα που στην παραδοσιακή Κινέζικη ιατρική χρησιμοποιείται με παρόμοιο τρόπο)

Όλα τα φυτώρια καλλωπιστικών φυτών στην HCM City δήλωσαν πως οι συγκεκριμένες ορχιδέες δεν έγιναν διαθέσιμες στην αγορά. Κάποιοι παρόλα αυτά είπαν πως έστειλαν κυνηγούς ορχιδέων στην επαρχία Khanh Hoa για να τις ψάξουν, παρά το υψηλό κόστος του ταξιδιού.

Φωτογραφίες

Με την μετακόμιση, τους καύσωνες και τις απαραίτητες εργασίες για να γίνει το νέο σπίτι… σπιτικό, έμειναν πολύ πίσω οι φωτογραφίες. Ελπίζω να αρχίσουν σιγά-σιγά να γεμίζουν περιεχόμενο τα microblogs γιατί οι δικές μου ορχιδέες πέρασαν πολύ δύσκολο καλοκαίρι και δεν τις βλέπω να ανθίζουν πριν την άνοιξη. Ευτυχώς υπάρχουν και μερικές που προτιμούν τον χειμώνα, ώστε να αποκτήσει λίγο χρώμα η σελίδα και κυρίως το τραπεζάκι του σαλονιού που πάντα φιλοξενεί τις ανθισμένες.

Παρά την ταλαιπωρία, ένα -τερατάκι αντοχής- Ντεντρόμπιουμ, (κάποιο υβρίδιο του bigibbum) κατάφερε και άνθισε τις προηγούμενες ημέρες. Βέβαια από το στρες έχασε κάποια φύλλα και έχει ακόμη 1-2 έτοιμα να χαθούν, αλλά είναι λογικές απώλειες αν σκεφτεί κανείς τι τράβηξε 2 μήνες τώρα.

Σκέφτομαι πως πρέπει να γράψω λίγα πράγματα για την κίνηση των φυτών και ειδικότερα για τον φωτοτροπισμό τους, αλλά μέχρι τότε απλά να θυμάστε: Μην αλλάζετε συνεχώς θέση στα φυτά σας. Επιλέξτε μια καλή θέση από την αρχή και διατηρείστε την καθώς και τον προσανατολισμό του φυτού σε σχέση με την πηγή φωτός (πχ παράθυρο). Μια αλλαγή δεν θα βλάψει το φυτό σας, αλλά πολλές μπορεί να το ταλαιπωρήσουν σε σημείο που να μαραθεί αν δεν έχει και την κατάλληλη φροντίδα.